Sinh viên học chuyên ngành qua xem phim tài liệu: Xem – Phân tích – Tương tác – Hiểu sâu
Bạn đã bao giờ tự hỏi điều gì làm nên giá trị của một bộ phim tài liệu — từ ý tưởng, nhân vật, bối cảnh cho đến cách kể chuyện? Hoặc đã thử một lần xem và phân tích ý nghĩa của một tác phẩm tài liệu để hiểu sâu hơn về thông điệp mà đạo diễn muốn truyền tải trong một bộ phim tài liệu?

Hơn 400 sinh viên ngành Truyền thông Đa phương tiện của Khoa Truyền thông sáng tạo tham gia học trực tiếp tại trường.
Ảnh : Trọng Trung
Trong khuôn khổ chương trình đào tạo, hơn 400 sinh viên ngành Truyền thông Đa phương tiện của Khoa Truyền thông Sáng tạo đã có cơ hội tiếp cận trực tiếp phương pháp học thông qua phân tích phim tài liệu. Buổi học được dẫn dắt bởi Thầy Trưởng khoa – PGS.TS Vũ Quang Hào, cùng với phần chia sẻ chuyên môn và giải đáp chuyên sâu từ ThS. – Đạo diễn Trần Minh Hùng, hiện đang công tác tại VTV9 – Đài Truyền hình Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh.
Buổi học đặt trọng tâm vào việc hình thành tư duy phân tích, quan sát và hiểu sâu ngôn ngữ truyền thông — những bước quan trọng đối với sinh viên học ngành truyền thông, sản xuất nội dung số và nguyên lý nghệ thuật thị giác trong truyền thông.

ThS. – Đạo diễn Trần Minh Hùng, VTV9 – Đài Truyền hình Việt Nam tại TP. Hồ Chí Minh – đứng vị trí thứ hai từ trái qua. Ảnh : Kim Hậu
Phân tích phim tài liệu: Học từ tác phẩm – Hiểu qua thực hành
Ở phần mở đầu, sinh viên được xem một bộ phim tài liệu chọn lọc và phân tích có hệ thống các thành tố quan trọng, bao gồm ý tưởng, nhân vật, bối cảnh, âm thanh, ánh sáng, nhịp điệu kể chuyện và phong cách dàn dựng. Phương pháp phân tích theo từng lớp thành phần giúp sinh viên nhận diện rõ cách một tác phẩm được xây dựng từ quan sát đời sống đến tổ chức thành bố cục phim hoàn chỉnh.
Sinh viên đặt câu hỏi – Giảng viên giải thích chuyên sâu
Trong suốt buổi học, không khí lớp học trở nên sôi nổi khi sinh viên tích cực đặt câu hỏi liên quan đến từng chi tiết trong bộ phim tài liệu. Các câu hỏi không chỉ xoay quanh nội dung mà còn đi vào bản chất của ngôn ngữ điện ảnh và tư duy sáng tạo của đạo diễn.
Nhiều sinh viên đặt ra những câu hỏi quan trọng như:
“Tại sao đạo diễn lại lựa chọn cách kể chuyện này thay vì cách khác?”
“Nhân vật được xây dựng dựa trên tiêu chí nào?”
“Ánh sáng và âm thanh trong phân đoạn này có ý nghĩa gì trong việc tạo cảm xúc?”
“Làm sao để giữ được tính chân thật mà vẫn đảm bảo yếu tố nghệ thuật, đạo đức trong sản xuất phim tài liệu?”

Sinh viên đặt câu hỏi trực tiếp, tìm kiếm câu trả lời và tư vấn góp ý từ Thầy ThS. – Đạo diễn Trần Minh Hùng. Ảnh : Kim Hậu
Mỗi câu hỏi đều được ThS. – Đạo diễn Trần Minh Hùng trực tiếp giải thích tường tận, đưa ra các ví dụ thực tiễn trong quá trình làm phim và chia sẻ những kinh nghiệm nghề nghiệp mà Thầy tích lũy trong nhiều năm công tác và đang làm việc tại VTV9. Qua đó, sinh viên không chỉ “hiểu đúng” mà còn “hiểu sâu” về mục đích sáng tạo, kỹ thuật xử lý hiện trường và những lựa chọn nghệ thuật của đạo diễn, đặc biệt là chủ đề phim tài liệu, chủ đề mà rất nhiều các bạn sinh viên đang quan tâm.
Song song đó, PGS.TS Vũ Quang Hào tiếp tục định hướng sinh viên với các câu hỏi theo hướng học thuật, mở rộng phạm vi tư duy để sinh viên liên hệ với kiến thức chuyên ngành như nghiên cứu truyền thông, ngôn ngữ hình ảnh, quy trình sản xuất phim tài liệu và phân tích nhu cầu của khán giả trên các nền tảng số. Sự dẫn dắt này của Thầy giúp sinh viên phát triển khả năng phản biện và tiếp cận tác phẩm dưới góc nhìn đa tầng. Qua đó đưa ra quyết định phù hợp nhất hiệu quả nhất cho sản phẩm truyền thông số.
Hoạt động hỏi – đáp không chỉ giúp sinh viên giải tỏa các thắc mắc mà còn trở thành một phần quan trọng của quá trình học tập, tạo nên môi trường trao đổi học thuật tích cực, nơi sinh viên được khuyến khích suy nghĩ độc lập, chất vấn và tự khám phá bản chất của tác phẩm phim tài liệu.


Thầy PGS.TS Vũ Quang Hào hướng dẫn sinh viên xây dựng các bước làm phim bằng trải nghiệm trực tiếp tại buổi học.
Ảnh: Trọng Trung.
Buổi học đã mang lại cho sinh viên một cách tiếp cận học thuật toàn diện, kết hợp giữa quan sát tác phẩm, phân tích ngôn ngữ truyền thông, và trao đổi trực tiếp với giảng viên – đạo diễn. Phương pháp này góp phần rèn luyện tư duy phản biện, khả năng phân tích và vận dụng kiến thức vào thực hành, qua đó nâng cao chất lượng đào tạo chuyên ngành truyền thông đa phương tiện.
Trần Trọng Trung
